Objawy uszkodzonego układu BGA i sposoby jego naprawy

Najważniejszym elementem budowy laptopa czy notebooka jest płyta główna, która stanowi „bazę” dla wielu innych podzespołów. Przenośne komputery ze względu na swoją budowę wymagają pomniejszenia wszystkich elementów, które w standardowych pecetach mają często wielokrotnie większy rozmiar. Pomniejszone układy elektryczne nazywane są układami scalonymi, a jednym z rodzajów układu scalonego jest układ BGA w obudowie typu BGA. Jakiekolwiek ingerencje w układ tego typu wymagają specjalnej stacji lutowniczej i doświadczenia w jej obsłudze. Niepoprawne wykonanie lutowania może doprowadzić nie tylko do zniszczenia elementu lutowanego, lecz także elementów w pobliżu.

CO TO JEST UKŁAD BGA?

Rozwinięciem skrótu BGA jest Ball Grid Arrey, czyli w wolnym tłumaczeniu „tablica kulek”. Jest to specyficzny typ obudowy, gdzie wyprowadzenia znajdują się na spodzie takiego układu, a nie, jak w większość układów scalonych, po jego bokach. Mają one postać małych, srebrnych kuleczek i są połączeniami elementu z resztą układu.

Układ BGA to nie jest konkretna część laptopa. Jest to jedynie rodzaj układu co oznacza, że „zepsuty układ BGA” może być zarówno zepsutym układem graficznym, jak i mostkiem północnym albo południowym.

GDZIE WYSTĘPUJE UKŁAD BGA?

Ten typ układu często występuje w kilku podzespołach laptopa. Taki układ może być na przykład:

• układem graficznym, odpowiedzialnym za generowanie obrazów;
• mostkiem północnym, który odpowiada za zarządzanie pamięcią RAM i magistralą karty graficznej;
• mostkiem południowym, który odpowiada za komunikację z procesorem i elementami na płycie głównej takimi jak dyski twarde, napędy optyczne i BIOS

NA CZYM POLEGA USZKODZENIE UKŁADU BGA?

Uszkodzenie takiego układu zawsze polega na uszkodzeniu lutów, czyli srebrnych kuleczek będących połączeniami. „Zimne luty”, to określenie na przerwanie takiego połączenia. Przerwanie może dotyczyć pojedynczych kulek, jak i większej ich ilości. Tworzą się pęknięcia między powierzchnią płytki, a kulką, i z ich powodu układ „nie styka”.

Powstawanie „zimnych lutów” jest po prostu wadą konstrukcyjną, wynikającą ze specyfikacji użytego materiału, czyli cyny. Połączenie cynowe jest sztywne, twarde oraz bardzo podatne na korozję i czynniki mechaniczne (ze względu na bardzo małą elastyczność). Dlaczego producenci używają materiału o tak kiepskiej odporności? Ze względu na aktualnie obowiązującą dyrektywę Unii Europejskiej, która zakazuje używania ołowiu do produkcji sprzętu innego, niż medyczny. W przeszłości, wykorzystanie mieszanki cyny z ołowiem pozwalało na uzyskanie dużo trwalszego materiału.

OBJAWY USZKODZENIA UKŁADU BGA

Uszkodzenie każdego układu polega dokładnie na tym samym – na powstawaniu zimnych lutów. Przyczyny mogą być różne. Od przegrzania i uszkodzenia mechanicznego, po wady fabryczne i wady spowodowane właściwościami spoiwa.  Możemy rozróżnić objawy uszkodzenia kilku układów BGA.

UKŁAD GRAFICZNY

• artefakty, czyli obraz z przekłamaniami, jak na przykład wyświetlanie kilku pulpitów jednocześnie, na ekranie z dużą pewnością wskazują na uszkodzoną kartę graficzną
• brak możliwości instalacji sterowników karty graficznej
• kompletny brak obrazu, ekran pozostaje czarny
• ekran podzielony na części
• zawieszanie się laptopa i niebieski ekran

MOSTEK PÓŁNOCNY

• czarny ekran i  świecące się diody, ponieważ mostek północny jest mocno powiązany z działaniem karty graficznej;
• dźwięk z głośników przypominający pisk, to częsty objaw uszkodzenia mostka północnego;
• problem z obsługą USB
• problemy z napędem bądź dyskiem twardym oznaczający problem z którymś z mostków
• uruchamianie się i gaśnięcie laptopa, czyli problem z uruchomieniem urządzenia

MOSTEK POŁUDNIOWY

• niewykrywanie dysków i napędów;
• niedziałający port USB;
• problem z obsługą sieci lokalnej z powodu niedziałającego poprawnie złącza Ethernet.

SPOSOBY NAPRAWY UKŁADU GRAFICZNEGO

Aby wykonać lutowanie BGA potrzebna jest specjalistyczna stacja lutująca bez której przeprowadzenie naprawy jest niemożliwe. Taka stacja nagrzewa płytkę, na której znajduje się spoiwo (srebrne kulki). Powoduje to ich topienie i umożliwia rozdzielenie układu BGA od płyty głównej, a następnie wykonanie naprawy. Lutowaniu BGA towarzyszy wiele czynności czyszczących i przygotowujących powierzchnie do ponownego połączenia.

Sposoby naprawy skomplikowanego układu BGA są dwa, bez względu na to jakim jest podzespołem:

• reballing, czyli odlutowanie układu z płyty głównej, nałożenie nowych kulek i ponowny montaż na płycie. Jest skuteczną metodą naprawy tylko wtedy, gdy jedyną częścią układu, która uległa uszkodzeniu jest spoiwo i pojawiły się zimne luty;
• wymiana układu na nowy jest konieczna w wypadku, kiedy układ należał do wadliwej serii, posiadał jakieś uszkodzenia mechaniczne, bądź kiedy zastosowanie reballingu z wykorzystaniem lutowania BGA nie przyniosło rezultatu w postaci usunięcia usterki

W obu wypadkach konieczne jest korzystanie ze specjalistycznej stacji lutującej. Oferujemy wymianę lub naprawę układu graficznego w laptopach. Lutowanie BGA wymaga precyzji i doświadczenia od technika, który je wykonuje, aby uniknąć przegrzania płytki, lecz także żeby przewidzieć możliwe problemy korzystając ze swojego doświadczenia. Nasi serwisanci mogą dokonać diagnozy i naprawy uszkodzenia.

W naszej firmie diagnoza usterki jest kompletnie bezpłatna i do niczego nie zobowiązuje. Dodatkowo oferujemy bezpłatny odbiór i dowóz powrotny sprzętu z całej Polski. Każde zlecenie staramy się wykonać najlepiej jak możemy. Każdemu jednak mogą zdarzyć się błędy. W razie pojawienia się jakichkolwiek zastrzeżeń, co do poprawności wykonania naprawy, niezwłocznie daj nam znać. Każdą sprawę zgłoszoną rozpatrzymy priorytetowo, natychmiast i skutecznie. To właśnie między innymi uwagi otrzymywane od naszych klientów pomagają nam się rozwijać. Dziękujemy.

Wiktoria